Arbitraj Oranı Nedir, Ne Anlama Gelir

Arbitraj oranı, finansal piyasalarda uygulanan karmaşık bir stratejinin parçasıdır, ancak herkesin anlayabileceği bir şekilde ifade edildiğinde, bu kavramın karmaşıklığı aslında bir çekicilik unsuruna dönüşebilir. Finansal piyasaların labirent gibi koridorlarında dolaşan yatırımcılar, bu oranın sunduğu fırsatları nasıl yakalar ve değerlendirir? Bu makale, arbitraj oranının ne olduğunu, ne anlama geldiğini ve yatırımcılar için neden bu kadar önemli olduğunu detaylı bir şekilde açıklıyor. Bu bilgi, sadece piyasalarda daha bilinçli kararlar vermenizi sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda finansal stratejilerinizi daha da güçlendirecek bir araç olarak hizmet edecektir. Bu nedenle, bu konuya dair bilginiz ne olursa olsun, bu makaleyi okumanın size değerli bir perspektif kazandıracağına emin olabilirsiniz.

Arbitraj Oranı Nedir?

Arbitraj; farklı piyasalarda işlem gören para, emtia ve menkul kıymetlerin fiyat farkından yararlanılarak kazanç elde edilmesidir. Farklı piyasalarda işlem gören altın veya para gibi değerlerin fiyatlarında küçük farklılıklar olabilir. İşte bu farklı fiyat seviyeleri kullanılarak ilgili para veya maden fiyatı düşük olan piyasadan alınır, aynı anda yüksek olan piyasada satılır. Böylece herhangi bir riske girmeden kazanç sağlanır.

Arbitraj yaparken fiyat farklarından yararlanılır ve herhangi bir risk alınmıyor. Risksiz bir kazançtır, ancak hesaplamaların özenli ve hassas bir şekilde yapılması gerekiyor. Çünkü finansal piyasalarda fiyatlar anlık olarak değişebiliyor. Dolayısıyla da yapacağınız küçük yanlış hesap veya alım satım sırasındaki gecikme ciddi anlamda zarar etmenize neden olabiliyor.

Her ne kadar arbitraj risksiz bir kazanç elde etme yöntemi olarak görülse de buradan elde edilecek kazanç oranı da çok önemlidir. Eğer mevduat faizleri ve devlet tahvili gibi diğer risksiz kazanç yöntemlerinden daha az getiri sağlıyorsa arbitraj tercih edilmez. Veya kullanılan o yöntem arbitraj olarak isimlendirilmiyor.

Arbitraj Nasıl Yapılır?

Arbitraj, farklı piyasalardaki işlem gören maden ve para gibi varlıkların fiyat farklılıklarından yararlanılarak yapılıyor. Burada esas olan eş zamanlı olarak alım satım işleminin gerçekleştirilmesidir. Böylece ucuza alınan varlık yüksek fiyattan satılıyor. Böylece belli bir miktar kazanç sağlanıyor.

Günümüzde para, değerli maden ve farklı türden menkul kıymetin işlem gördüğü farklı borsalar bulunuyor. Dünya genelindeki borsa sayısı binler hatta on binlerle ifade edilebilir. Bir ülke içerisinde dahi çok farklı borsalar bulunuyor ve bu borsalarda farklı varlıklar işlem görür. Arbitraj yapmak için işte bu borsaların tamamı yakından takip edilmeli ve fiyatlar konusunda bir fark olup olmadığı kontrol edilir. Bu süreçte farklı piyasalarda, farklı fiyatlardan işlem gören bir varlık tespit edilmesi gerekiyor.

Fiyatı farklı olan varlık belirlendikten sonra ilk olarak düşük fiyatlı piyasadan varlık alınıyor. Daha sonra ise alınan varlık eş zamanlı olarak fiyatı yüksek olan piyasada satılıyor. İşte bu işlem, arbitraj nasıl yapılır sorusunun cevabıdır.

Arbitraj işlemi günümüzde manuel olarak yapılamamakta veya çok zor yapılmaktadır. Çünkü günümüzde iletişim teknolojisinin geldiği nokta dikkate alındığında fiyat farklılıklarının oluşması çok zordur. Oluşsa dahi, kısa bir süre içerisinde tespit edilmekte ve fiyat farklılığı ortadan kaldırılıyor. Bundan dolayı bilgisayar başında internet üzerinden arbitraj yapmak gibi bir hayaliniz var ise bunun çok zor olduğunu hatırlatmak isteriz. Peki, günümüzde arbitraj nasıl yapılır?

Arbitraj işlemleri, özel olarak hazırlanan yazılımlarla yapılabilir. Yazılımlar, bütün piyasalardaki varlıkları karşılaştırabilmekte ve fiyatlar farklılık olması durumunda anında alım satım işlemi yapabiliyor. Böylece siz bilgisayar başında fiyat farklılığı kovalamadan yazılım sizin yerinize arbitraj yapıyor.

İletişimdeki gelişmeler ve mevcut finansal piyasaların genel koşulları nedeniyle manuel olarak arbitraj yapmak adeta imkansız hale gelmiştir. Bunun yerine yazılımların tercih edilmesi ise daha etkili sonuçlar veriyor. Örneğin; New York piyasalarında, gecenin üçünde meydana gelen fiyat farklılıklarını sizin fark etmeniz ve hızlı bir şekilde alım satım yapmanız imkansızdır. Ancak yazılımlar, 7/24 bu takipleri sürekli yapıyor ve uygun şartlarda arbitraj fırsatını kullanıyor.

Arbitraj Nedir Örnek?

Arbitraj, faklı piyasalardaki alım satımlar ile yapılabilir. Bazen altın gibi değerli madenler, bazen farklı ülkelerin para birimleri alınıp satılarak, arbitraj yapılabilir. Hisse senetleri, menkul kıymetler ve benzer değerli varlıkların dünyanın farklı borsalarında işlem gördüğü bilinen bir durumdur. Aşağıda arbitraj nasıl yapılır sorusunun örnekli cevapları yer alıyor.

·         Örnek 1

Piyasalarda Euro/TL paritesi 10 TL, Dolar/TL paritesi 8,80 TL ve Euro/Dolar paritesi de 1,25 Dolar olsun. Arbitraj için öncelikle 10 TL ile 1 Euro alalım. Daha sonra ise elimizdeki 1 Euro’yu Dolar’a çevirelim. Çeviri sonunda 1,25 Dolar’ımız olacaktır. Son olarak da elimizdeki 1,25 Dolar’ı TL’ye çevirelim. 1,25 $ = 11 TL yapacaktır. Evet, görüleceği üzere işleme 10 TL ile başlamıştık. Ama sadece alım satım sonucunda paramız 11 TL oldu. Bu süreçte en ufak bir risk almadık. İşte bu işlem, arbitraj olarak isimlendirilir.

Buradaki kazanç size çok düşük gibi görülebilir. Ancak oldukça yüksek bir kazançtır. Çünkü 10 TL ile 1 TL kazanıyorsunuz. Yani kazancınız %10’dur. Eğer 10 milyon TL ile bu işlemi yaparsanız, çok kısa bir süre içinde 1 milyon TL kazanabilirsiniz.

·         Örnek 2

Bilindiği gibi dünyada alım satımı en fazla yapılan değerli madenlerden birisi altındır. Ve altın farklı piyasalarda işlem görür. Altının ons fiyatı A borsasında 1.800 $ olsun. B borsasında (Başka bir piyasada) ise 1825 $ olduğunu varsayalım. A borsasından 1 ons altın aldığınızda 1.800 $ ödersiniz. Aynı altını B borsasında sattığınızda 1.825 $ alırsınız. Böylece 25 $ kazanç elde edersiniz. İşte bu işlem de arbitrajdır.

Burada bahsedilen işlemler arbitraj yapılmasına uygun rakamlar doğrultusunda örneklendirilmiştir. Normalde piyasada bu kadar fiyat farklılığı olmuyor. Çünkü böyle bir farklılık olduğunda arbitraj ile kısa sürede çok büyük kazançlar elde edilir. Birileri büyük rakamlar kazanırken, birileri de büyük rakamlar kaybedecektir.

Kimler Arbitraj Yapar/Yapabilir?

Arbitraj yapmak, ciddi bir uzmanlık gerektiriyor. Aslında arbitraj farklı bir ticaret şekli olarak kabul edilebilir. Alınan bir ürünün farklı bir pazarda satılması olarak tanımlanabilir. Bu tanım ise hemen hemen ticaret tanımı ile aynıdır. Ancak buradaki alım satım eş zamanlı olarak yapılıyor. Çünkü zaman kaybedilmesi durumunda fiyatlar değişebilir ve arbitraj imkanı ortadan kalkabilir.

Arbitraj piyasalar içinde nadiren mümkün olan bir işlemdir. hisse senedi veya para birimleri gibi varlıkları yakın takip eden uzmanlar için büyük fırsatlardır. Portföy uzmanları, yatırım danışmanları ve bu alanda faaliyet gösteren uzmanlar, arbitraj yapan başlıca kişilerdir. Ancak bu kişiler manuel olarak değil yazılımlar üzerinden arbitraj fırsatlarını kovalarlar.

Arbitraj için kullanılacak yazılımlar özel olarak hazırlanır. Yazılım, isteyen kişinin istekleri doğrultusunda detaylı olarak kodlanır. Nihayetinde bu yazılıma çok büyük paralar emanet ediliyor ve özenle hazırlanması gerekiyor. Yazılımdaki bir hata, bu büyük paraların kaybı anlamına gelir. Ancak yazılımların sorunsuz çalışması yine büyük paraların kazanılmasını sağlar. İşte bundan dolayı şirketler veya arbitraj yapan uzmanlar yazılımlarını paylaşmaz ve bunların özelliklerini açıklamazlar. Hem bu alanda kendilerine rakip istemezler, hem de rekabet güçlerini korurlar.

Arbitraj oranı nedir ve kimler arbitraj yapar sorularının cevapları genel olarak bu şekildedir. Makale içerisinde paylaşılan arbitraj örnekleri, bu işlemin nasıl yapıldığının daha net anlaşılması için verilmiştir. Oradaki fiyatlar ve pariteler gerçek değildir.