Rüçhan Hesaplama, Rüçhan Hakkı Hesaplama

Rüçhan hesaplama, borçlu bir şirketin iflas sürecinde alacaklıların alacaklarını tahsil etme sırasını ve önceliklerini belirlemeye yardımcı olan önemli bir finansal araçtır. Rüçhan hakkı hesaplama, şirketlerin ve bireysel alacaklıların, iflas durumunda alacaklarını ne ölçüde geri alabileceklerini anlamalarına olanak tanır. Peki, rüçhan hesaplaması nasıl yapılır ve bu süreçte hangi faktörler dikkate alınmalıdır? Bu yazıda, rüçhan hakkı hesaplamanın temel prensipleri, rüçhan sırasının belirlenmesinde rol oynayan unsurlar ve bu hesaplamaların alacaklılar açısından önemi hakkında ayrıntılı bilgiler sunuyoruz. Hadi, rüçhan hakkı hesaplamasının finansal dünyadaki önemini ve uygulanışını keşfedelim!

Rüçhan Hakkı Nedir, Rüçhan Hakkı Hesaplama Nasıl Yapılır?

Bir şirket bütçesinin bir kısmını kullanarak şirketinin kâğıt sayısını ve mevcut sermayesini arttırması sonucunda bedelli sermaye artırımı meydana gelir. Bu noktada şirkette önceden yatırım yaparak hisse senedi satın alan kişilere rüçhan hakkı olarak bilinen bir ayrıcalık tanınır.

Rüçhan hakkı ile şirkette yatırımı bulunan kişiler öncelikli olarak hisse senedi satın alma hakkına sahip olur. Yatırım yapan kişi rüçhan hesaplama yaptıktan ve şirketin geleceği hakkında analiz yaptıktan sonra yatırımına devam edebilir ya da rüçhan hakkını nakit olarak bozdurup hisse senedini de satışa çıkartarak yatırımından çekilebilir. Rüçhan hakkını kullanmak istemeyen kişiler rüçhan hakkı pazarında bu paylarını satışa sunulabiliyor.

Günümüzde pek çok yatırım modeli vardır. İnsanlar bilgileri ve getiri beklentileri doğrultusunda kendilerine uygun bir yatırım modelini tercih eder. Bu noktada birçok kişi şirketlerin hisse senetlerini alabildikleri borsalara yatırım yapmayı tercih eder. Yatırımcılar ileride değerinin ve buna bağlı olarak da fiyatlarının artacağını düşündüğü şirketlerin hisselerine yatırım yapar.

Borsada hisse senedine yatırım yapmak her ne kadar kazançlı gibi görünse de beraberinde birçok riski beraberinde getirir. Bu nedenle yatırımcılar olası riskleri en aza indirmek için bedelli sermaye artırımı yapacak şirketlere yatırım yapmayı tercih eder. Bu sayede yatırımcılar bedelli sermaye artırımı yaparak pay sahiplerinin daha fazla kâğıt biriktirmesini sağlayan şirketler ile risklerini en aza indirir. Bu noktada rüçhan hakkı olarak bilinen kavram ortaya çıkmaktadır.

Rüçhan Hakkı Hesaplama Nasıl Yapılır?

Rüçhan hakkı hesaplama her ne kadar karmaşık bir hesaplama olsa da yatırımın devam açısından önemlidir. Bu noktada yatırımcılar rüçhan haklarını hesaplamalı ve şirketin geleceğini analiz etmelidir. Bu hesaplama ve analize göre yatırıma devam edilmeli ya da rüçhan hakkı elden çıkartılmalıdır. Rüçhan hakkı hesaplama aşamasında kullanılan kavramlar ve hesaplama formülü şu şekildedir;

Bunlar rüçhan hakkı hesaplamasında kullanılan kavramlardır;

• Eldeki Lot Sayısı: Bedelli sermaye artırımından önce yatırımda bulunan lot sayısını ifade eder
• Bölünme Oranı: Şirketin bedelli sermaye artırımı kararı sonrasında açıkladığı yüzde (%) cinsinden rüçhan hakkı kullanım oranı
• Rüçhan Değeri: Şirketin açıklamasında belirtilen fiyattır, yeni kağıtların yatırımcılara kaç ₺’den açılacağını ifade eder
• Hisse Senedi Fiyatı: Bedelli sermaye artırımı gerçekleşmeden bir önceki günkü ağırlıklı ortalama fiyatı

Rüçhan Hakkı Hesaplama şu şekilde yapılır;

• Portföye Eklenecek Lot Sayısı: Elde bulunan lot sayısı X (Bölünme oranı/100)
• Bedelli Sermaye Artırımı Sonrası Toplam Lot: Elde bulunan lot sayısı + Portföye eklenecek lot sayısı
• Ödenecek Tutar: Portföye eklenecek lot sayısı X Rüçhan değeri
• Bedelli Artırım Kararı Sonrası Yeni Fiyat: Bedelli artırım öncesi fiyat / [1 + (bölünme oranı/100)]

Bu hesaplama her ne kadar karmaşık bir yapıya sahip olsa da yatırımın devamlılığı için hesaplanması gerekmektedir. Dileyen bu hesaplamayı kendisi yapabileceği gibi hazır hesaplama araçlarını kullanarak da yapabilir.

Burada yer alan bilgilere yalnızca rüçhan hakkı kullanımı hakkında bilgi sahibi olmak için bakılmalıdır. Burada verilen bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi uygun değildir. Burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi ciddi kayıplara neden olabilir.

Bir yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun olması halinde gerçek bir yatırımı yansıtır. Bu nedenle yatırım konusunda bilgi sahibi olduktan sonra risk ve getiri tercihleri ile yatırım yapılmalıdır. Hisse senedi sahiplerinin yatırım konusunda bilgisi olmaması durumunda bir yatırım danışmanı ile iş birliğine giderek hisse senedinin yönetimini devretmesi önerilmektedir. Sadece burada yer alan bilgiler ile yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Sık Sorulan Sorular

Rüçhan Hakkı Kullanım Fiyatı Nasıl Hesaplanır?

Rüçhan hakkı kullanım fiyatı hesaplanırken şirketin verdiği bilgiler ışığında bir önceki başlıkta verilen hesaplama formüllerinde yerine konularak hesaplanabilir. Bunun için borsada işlem gören hisse senedinin fiyatını bilmek ve şirketin açıkladığı değerleri bilmek yeterlidir.

Rüçhan Hakkı Kullanım Oranı Nedir?

Rüçhan hakkı kullanım oranı şirketin yatırımcılarının elinde bulunan kağıtların oranını temsil eder. Her yatırımcı portföyündeki hisse senedi ile orantılı olarak rüçhan hakkı kullanım oranına sahip olur.

Rüçhan Hakkımı Nasıl Satabilirim?

Rüçhan hakkı kullanım süresi dolmadan önce yatırım yapılan bankadaki borsa portföyüne girilerek rüçhan hakkı satılabilir. Kişi yatırım riskine göre hisseleri ile birlikte bu hakkını satabilir.

Rüçhan Hakkından Kimler Yararlanabilir?

Rüçhan hakkından yalnızca bedelli sermaye artırımı yapan şirketlerin ortakları yararlanabilir. Bedelsiz sermaye artırımı için rüçhan hakkı kullanımı söz konusu değildir.